با انواع طرح و نقشه در فرش ایرانی آشنا شوید

چه خریدی خرید عاقلانه است؟ تمام ادبیات های علمی اقتصاد، خرید عاقلانه را خریدی می دانند که خریدار ابتدا تمامی گزینه های ممکن را شناسایی، و سپس آنها را بر اساس معیارهای خویش بررسی کرده و در آخر بهترین گزینه را انتخاب کند. این رفتار یک انسان اقتصادی است. هر چند که این روش بهترین روش است، اما عموم انسان ها به خاطر محدودیت های شناختی خود قادر به انجام چنین کارهایی نیستند چون به اطلاعات لازم دسترسی ندارند. البته برخی نیز تحت تاثیر انتخاب های دیگران هستند. به عنوان مثال، صرفاً فرش‌های پرفروش را بررسی کرده و از میان آنها انتخاب می‌کنند. یا آن که هنجارهای جامعه آنها را به سمت یک انتخاب مشخص سوق می دهد.

به منظور تسهیل فرآیند خرید عاقلانه برای مشتریان عزیز، ملک شاه تصمیم گرفته است تا ابتدا انواع طرح فرش ایرانی را معرفی کند. با این کار شما می توانید تعداد بسیار زیاد فرش های ماشینی را در قالب چندین طرح اصلی محدود دسته بندی کرده و فرش هایی که در طرح های مورد پسند شما هستند را بررسی کنید.

در این راستا قصد داریم تا به صورت دقیق انواع طرح فرش ایرانی را خدمت شما معرفی کنیم. با مطالعه این مقاله می توانید به صورت کلی با انواع فرش های ایرانی آشنا شوید. پس با ما همراه باشید.

طرح شاه عباسی

یکی از قدیمی ترین انواع طرح فرش ایرانی، طرح شاه عباسی است. همانطور که از نام آن مشخص است این طرح در دوره صفویه و سلطنت شاه عباسی در ایران بوجود آمده است. دوران صفویه جزء طلایی ترین دوران های فرش ایرانی است. گل های شاه عباسی با عنوان «گلجام» هم شناخته می شوند.

در این طرح از شاخ و برگ و تصاویر حیوانات استفاده می شود. طرح شاه عباسی ترنج میانی ندارد. در طرح هایی که از گل های سنتی و تصاویر حیوانات استفاده می شود در میانه فرش گل های شاه عباسی یا ختایی قرار می گیرند و در کناره های فرش از تصاویر حیوانات استفاده می شود. در این فرش ها از تصاویر حیواناتی نظیر گوزن، غزال، گرگ و شیر استفاده می شود. نشانه فرش های طرح شاه عباسی این است که شاخ و برگ زیادی دارند.

دیگر ویژگی ممتایز فرش طرح شاه عباسی، رنگ آمیزی آن است. در این فرش بیشتر از رنگ های شاد و سرزنده استفاده می شود به گونه ای که با مشاهده فرش حس شادی و شعف به شما دست می دهد. باید بدانید که در این فرش ها اصولاً از بیش از 4 رنگ استفاده می شود. رنگ های زمینه اصلی آن بیشتر لاکی سیر و روشن و نخودی است و در کناره ها هم از رنگ های سرمه ای و آجری استفاده می شود. عنابی، نیلی، فیروزه ای، سبز، آبی، بژ و کرم رنگ های خاصی هستند که در فرش های شاه عباسی یافت می شوند.

چنان چه تمایل دارید که محیط و یا منزل خود را به سبک سنتی دکور کنید، حتماً از فرش های شاه عباسی دیدن کنید.

طرح اسلیمی

یکی دیگر از انواع طرح فرش ایرانی که زیاد از آن شنیده اید، فرش های طرح اسلیمی است. اسلیمی در اروپا با نام Arabesque به معنای عربی شناخته می شود. عبارت اسلیمی منسوب به اسلیم، یا همان صورت دیگری از واژه اسلام است که گاه به آن «اسلامی» نیز گفته می شود.

در این طرح از شاخ و برگ گیاهان، گل پیچک یا خطوط صاف و منظم استفاده می شود. البته گاهی نیز این طرح ها با عناصر دیگری همراه می شوند که طرح جدیدی خلق می شود. اسلیمی یکی از هفت نقشه اصلی نگارگری سنتی ایران است. تمام منحنی های این طرح ها جهتی به درون و جهتی به بیرون دارند که جزء ویژگی های جدانشدنی طرح اسلیمی محسوب می شود. این منحنی ها نماد گرایش به بی نهایت هستند. طرح های اسلیمی بیانگر بی نهایت هستند به همین دلیل هنگام مشاهده این طرح ها احساس آرامش به شما دست می دهد. قوس های دورانی همراه با چنگ ها، ماهیچه ها، سرچنگ ها، گره ها و انشعاب ها از نشانه ها و مشخصه های فرش های طرح اسلیمی هستند.

چنان چه قصد دارید محیط آرامی را تدارک ببینید حتماً فرش های طرح اسلیمی را خریداری کنید.

طرح افشان

به جرأت می توان گفت که یکی از پرفروش ترین انواع طرح فرش ایرانی، فرش های افشان هستند. نشانه این فرش ها آن است که ترنج میانی ندارند و تمامی فرش از گل های افشان پر شده است. عموم این فرش ها طرح های شلوغ و پری دارند. از این رو برای محیط های بزرگ بسیار مناسب هستند زیرا باعث می شود که محیط جمع و جورتر به نظر برسد.

اگر به این نوع طرح‌ها علاقه دارید، میتوانید از انواع فرش کلاسیک ماشینی ملکشاه دیدن نمایید.

طرح بته جقه

به نظر می رسد که اکثر خانم ها با طرح های بته جقه آشنا باشند. یکی از انواع طرح فرش ایرانی، فرش هایی هستند که در آنها از بته جقه استفاده شده است. این طرح که نماد «سرو» است در کارهای دستی رومیزی اصفهان نیز یافت می شود.

طرح گلدانی

یکی از انواع طرح فرش ایرانی که بسیار نادر است و کمتر فرشی را با این طرح پیدا می کنید، فرش های طرح گلدانی هستند. نقشه این فرش ها هم از نام آنها مشخص است. فرش های طرح گلدانی، در زمینه خود دارای گلدانی هستند که پر از گل است. گل های این گلدان آنقدر زیاد هستند که تمام زمینه فرش را پر کرده اند. طرح های گلدانی جزء قدیمی ترین طرح های فرش ایرانی هستند. این فرش ها برای دکوراسیون های سنتی بسیار عالی هستند.

از دست ندهید! مقاله فرش مناسب آشپزخانه

طرح ماهی درهم

همانطور که از نام این طرح مشخص است، درهم بوده و ذهنی است و بر اساس نقشه ای بافت نشده است. خاستگاه این نوع فرش ها شهر بیرجند است اما کم کم به سراسر ایران از جمله اراک، خراسان، همدان و آذربایجان غربی انتشار یافته است. در ذیل این طرح زیبا، طرح های هرات، ماهی فراوان و زنبوری، ماهی کردستان، ریزه ماهی (در فرش های امروزی هم طرحی به نام ریز ماهی وجود دارد) و ماهی دربندی قرار دارند.

طرح های هندسی

همانطور که از نام این طرح مشخص است، تمامی نقوش استفاده شده در فرش دارای خطوط شکسته و هندسی شکل زاویه دار هستند. امروزه بسیاری از فرش های مصرفی در اروپا و آمریکا از طرح های هندسی شکل بسیار ساده تشکیل شده اند. از جمله طرح های فرعی طرح هندسی می توان به هندسی بندی قابی، ترنج دار، محرمات، لچک ترنج، کف ساده، خطائی، موزاییکی، خاتم شیرازی و هندسی جوشقانی اشاره کرد. در تاریخ فرش دستباف کاشان، فرش های هندسی جوشقانی با رنگ های قرمز رنگ شان بسیار پرفروش و جذاب بوده اند.

طرح های درختی و شکارگاهی

طرح های درختی و شکارگاهی یکی دیگر از انواع طرح فرش ایرانی هستند که شباهت بسیار زیادی به طرح های درختی دارند. تفاوت طرح های شکارگاهی با طرح های درختی در این است که در طرح های شکارگاهی حیوانات وحشی در حال شکار هستند. شکارگاه درختی، ترنج دار، قابی، شکارگاه لچک ترنج دار و سراسری از طرح های فرعی طرح های درختی و شکارگاهی ملک شاه هستند.

طرح ترکمن یا بخارا

طرح فرش ترکمن یا بخارا یکی از قدیمی ترین انواع طرح فرش ایرانی است. این طرح ها بسیار ساده بوده و به صورت ذهنی و بدون نقشه بافته می شوند. همانطور که از نام این فرش ها مشخص است، عمدتاً توسط ترکمن ها و کوچ نشین ها استفاده می شود. طرح های قاب یمونی، ترکمنی شانه ای، غزال گز یا چشم آهو، آخال، ترکمنی چهار قاب، طرح ترکمنی خورجینی و طرح ترکمنی قاشقی از طرح های فرعی این طرح سنتی هستند.

طرح واگیره ای

منظور از طرح های واگیره ای آن است که یک قطعه یا تصویر کوچک در همان شکل و اندازه در تمامی نقاط زمینه فرش تکرار می شود. از این رو به این طرح ها بندبندی یا واگره هم گفته می شود. واگیره ای اسلیمی، واگیره ای پیچک، واگیره ای شکسته، بندی کتبه ای، واگیره ای مستوفی، واگیره ای خشتی یا لوزی (که رایج ترین نوع طرح های واگیره ای هستند)، بندی بختیاری، واگیره ای مجلسی، خوشه انگوری و بندی دسته گل جزء طرح های فرعی طرح واگیره ای هستند.

طرح آثار باستانی

یکی از گونه های نادر انواع طرح فرش ایرانی، طرح های باستانی هستند. این طرح ها که از ساختمان ها و کاشی کاری ها الهام گرفته شده اند گویی نقش و نگار کاشی کاری ها را در فرش منعکس کرده اند. از معروف ترین طرح هایی که جزء طرح های باستانی به حساب می آیند می توان به فرش طرح مسجد شیخ لطف الله، طرح مسجد کوفی، فرش مقبره شیخ صفی، فرش تخت جمشید، فرش گنبد قابوس و فرش با طرح طاق کسری اشاره کرد. امروزه برخی مساجد و حسینه ها از این فرش ها استفاده می کنند زیرا تمایل دارند که نقش و نگار گنبد مسجد یا حسینیه در فرش آن مکان منعکس شود.

طرح محرمات

طرح محرمات هم جزء طرح های زیبا و دلنشین است که کمتر آن را دیده اید. در واقع طرح محرمات هم جزء گونه های نادر انواع طرح فرش ایرانی است که در گذشته رایج تر بوده است. طراحی این فرش ها به گونه ای است که زمینه فرش به یک سری ردیف های موازی تقسیم می شود به گونه ای که فضای بین ردیف ها یا ستون ها هیچ گونه نقشی ندارد و گل ها تنها در فضای داخلی ردیف ها (ستون ها) قرار دارند. در واقع، فضای بین ستون ها با یک رنگ ساده بافته می شود.

طرح های محرابی

همچون دیگر انواع طرح فرش ایرانی، نام این طرح نیز برگرفته از نحوه طراحی آن است. در این فرش ها از طرح های محرابی همچون قندیل ها و سرستون ها و گل برگ ها استفاده می شود. طرح های فرعی طرح محرابی عبارتند از: قندیلی، درختی و گلدانی.

در این نوشتار تلاش کردیم تا انواع طرح فرش ایرانی را خدمت شما معرفی کنیم. آگاهی از این طرح ها نه تنها یک دانش عمومی است بلکه سبب می شود که در راستای خرید دقیق تر، ابتدا انواع این طرح ها را بررسی کرده و مشخص کنید که کدام نوع مورد پسند شماست. در ادامه نیاز است که انواع طرح های فرش ماشینی کاشان که ذیل هر یک از این طرح های کلی قرار دارند را بررسی کنید و از میان آنها انتخاب کنید.

ملک شاه کاشان آمادگی دارد تا هر کدام از طرح های مورد پسند شما را در تیراژ بالا و در کیفیت های مختلف 400، 500،فرش 700 شانه ماشینی، 1000، 1200 و 1500 شانه تولید کند. دستگاه های مای شامل ASR، TEXIMA، HCI X2 و HCP است. لازم به یادآوری است که ملک شاه آمادگی دارد تا محصولات خود را به تمامی نقاط جهان ارسال کند.