درجه بندی فرش ماشینی بر اساس کیفیت چگونه انجام میشود؟

احتمالاً شما هم می‌دانید که فرش‌های ماشینی در یک رتبه نیستند و براساس نوع بافت و کیفیتی که دارند، به دسته‌ها و انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. به این ترتیب خریدار باید درباره درجه‌بندی فرش ماشینی اطلاع کافی داشته باشد و مطمئن شود فرشی که خریداری می‌کند، در چه سطح و درجه‌ای قرار دارد. درجه‌بندی فرش ماشینی در کارخانه‌های تولید فرش توسط افراد خبره و کارشناس انجام می‌شود و در پایان هم در جدول درجه‌بندی فرش ماشینی ثبت می‌شود. رتبه‌بندی فرش ماشینی براساس بزرگ‌ترین مشکلی که فرش ماشینی دارد مشخص می‌شود. برای اینکه نحوه درجه‌بندی فرش ماشینی را بهتر متوجه شوید، در ادامه این مقاله ما را دنبال کنید.

درجه‌بندی فرش ماشینی و ویژگی‌ هرکدام 

• فرش ماشینی درجه یک یا S

از مهم‌ترین خصوصیات یک فرش ماشینی درجه یک می‌توان به مواردی مانند کامل و بدون عیب بودن و بی‌نقص بدون آن اشاره کرد؛ چراکه کامل و بدون نقص بودن اندازه نقشه آن، یکسان‌بودن ارتفاع سطح قالی، تکرارنشدن سیلندر، نبود تیغ خوردگی و بدون عیب و نقص بودن ریشه و زیگزاگ‌ها از جمله مواردی است که سبب می‌شود یک فرش به‌عنوان فرش درجه یک شناخته شود.

همچنین نبود مواردی مانند خواب سوختگی یا پارگی نخ خواب سرتاسری، پارگی تار، وصله، کسری خواب، هرگونه پارگی و سوراخ، روزدگی آهار و همچنین نخ خواب اضافی هم در فرش‌های ماشینی درجه یک از اهمیت زیادی برخوردار است که باید همه آن‌ها را بررسی کرد. ویژگی‌های دیگری که در یک فرش ماشینی درجه یک می‌تواند وجود داشته باشد، عبارت‌اند از:

• اختلاف طول فرش در مقایسه با استاندارد درنهایت در حد 5 درصد
• وجود اختلاف ارتفاع خواب بین 10 درصد
• وجود نداشتن قلاب خوردگی در پشت فرش
• منطبق بودن میزان آهار در هر متر مربع قالی مطابق استانداردهای مشخص‌شده
• رفو شدگی‌های کمتر از 5 سانتی‌متر که قابل رؤیت نباشند.

بیشتر بخوانید: برق انداختن فرش و موکت بدون شستن

• فرش ماشینی درجه یک و نیم یا S1

بعضی از ویژگی‌های فرش‌های درجه یک و نیم مشابه خصوصیات فرش‌های درجه یک هستند؛ مثل کامل و بدون نقص بودن اندازه نقشه، خوب‌بودن زیردست، اختلاف طول قالی، منطبق‌بودن مقدار آهار مصرفی در متر مربع فرش، اختلاف ارتفاع خواب و غیره، اما مواردی هم وجود دارند که فرش‌های ماشینی درجه یک و نیم را از فرش‌های درجه یک متفاوت می‌کنند؛ مانند نهایتاً یک سانتیمتر بودن تکرار سیلندر، وجود قلاب خوردگی در بعضی از سطح فرش تا 20 درصد و کسری خواب حداکثر 3 میلی‌متر درباره فرش‌هایی با زمینه ساده و نهایتاً 5 میلی‌متر در فرش‌هایی با زمینه‌های طرح‌دار.

در نحوه درجه‌بندی فرش ماشینی نکته دیگری درباره فرش ماشینی درجه یک و نیم وجود دارد و سبب افت رتبه فرش می‌شود، اشتباهات در طراحی فرش هستند که در این رتبه اشتباهات طرح تنها تا 3 ردیف پذیرفته هستند.

• فرش ماشینی درجه دو یا S2

رتبه بندی فرش ماشینی درجه دو با توجه به ویژگی‌های مشابه فرش‌های درجه بالاتر و همچنین برخی ایرادها انجام می‌شود. شباهت این فرش‌ها با فرش‌های ماشینی درجه بالاتر شامل مواردی مانند کم‌بودن جابه‌جایی نقشه، تیغ‌خوردگی کم و ناچیز، اختلاف ارتفاع خواب تا نهایتاً 4 میلی‌متر، زیردست قابل قبول، وجود روزدگی آهار به میزان کم، عیب و ایرادهای کم در قسمت ریشه و زیگزاگ‌ها، وجود رفو تا نهایتاً 15 سانتی‌متر، پارگی نخ تا حد 5 سانتی‌متر، وجود خواب سوختگی ناچیز، داشتن نخ اضافی و سرتاسری تا 5 خط، کارت ساده تا حداکثر 6 کارت.

چند ویژگی دیگر فرش ماشینی درجه دو را که معیار درجه‌بندی فرش ماشینی است، می‌توان تفاوت 190 درصدی طول فرش با استاندارد، حداکثر یک سانتی‌متر سری خواب در عرض فرش و نداشتن یکنواختی ارتفاع خواب سطح قالی تا 50 درصد دانست.

• فرش ماشینی درجه سه یا S3

فرش‌های درجه سه تفاوت‌های زیادی با فرش‌های رتبه‌های بالاتر دارند. معیار درجه‌بندی فرش ماشینی درجه سه را می‌توان به مواردی مانند قابل قبول بودن زیردست قالی، وجود اختلاف ارتفاع خواب نهایتاً تا 4 میلی‌متر، تیغ خوردگی کم، جابه‌جایی‌های زیاد نقشه، وجود بیش از هفت ردیف پارگی نخ خواب سرتاسری، خواب سوختگی‌های زیاد، رفو شدگی بیش از 15 سانتی‌متر، وجود وصله در حد کم و ناچیز، ایرادهایی در قسمت ریشه و زیگزاگ، وجود قلاب خوردگی در تمام پشت فرش، داشتن بیش از 10 خط سرتاسری نخ خواب اضافی، وجود رو زدگی آهار، کسری خواب بیش از 1 سانتی‌متر، یکنواخت‌نبودن ارتفاع خواب سطح قالی تا 50 درصد و وجود بیش از 6 ردیف خرابی کارت ساده بافت محدود کرد.

لازم است بدانید اشتباهات طراحی در فرش‌هایی که در دسته‌بندی فرش‌های درجه سه قرار می‌گیرند، نمی‌تواند بیشتر از 6 ردیف باشد. تکرار سیلندر معمولاً بیشتر از 10 کارت یا 5 سانتی‌متر است و اختلاف طول در مقایسه با استاندارد می‌تواند تا سقف مثبت یا منفی 35 درصد باشد.

• فرش ماشینی درجه چهار یا S4

فرش‌های ماشینی درجه چهار به فرش‌هایی گفته می‌شود که اختلاف طول بیشتری از مثبت یا منفی 25 درصد داشته باشند. این قالی‌ها به‌عنوان پادری یا پشتی تولید می‌شوند که رایج‌ترین سایز آن‌ها موارد زیر است:

• ۷۰ ×۹۰ سانتیمتر
• ۷۵×۷۵ سانتیمتر
• ۷۵×۱۰۰ سانتیمتر
• ۷۰×۷۰ سانتیمتر

• فرش ماشینی درجه پنج یا S5

در صورتی که فرش بیشتر از 5 سانتی‌متر با استاندارد اصلی اختلاف داشته باشد، جزء فرش‌های درجه 5 دسته‌بندی می‌شود. این دسته از فرش‌ها کاربرد ندارند و معمولاً به‌عنوان ضایعات شناخته می‌شوند.

عوامل مؤثر بر کیفیت و درجه‌بندی فرش ماشینی

همان‌طور که قبلاً هم گفتیم فرش ماشینی کیفیت‌های مختلفی دارد که معیار درجه‌بندی فرش ماشینی و کیفیت آن شامل عوامل مختلفی از جمله تراکم فرش است. هرچقدر که فرش تراکم بیشتری داشته باشد، کیفیت آن هم بهتر است و ضخامت این مدل فرش با تراکم بالا مناسب بوده و برای پاخوری بهتر است. هرچقدر رتبه‌بندی فرش ماشینی بالاتر باشد، قیمت آن هم بیشتر است.

معیار درجه‌بندی فرش ماشینی شامل نوع نخی است که در بافت استفاده می‌شود. مدل‌های باکیفیت فرش‌های ماشینی از بهترین نوع نخ برای بافت استفاده می‌کنند. این نوع از نخ‌های فرش می‌تواند طبیعی یا مصنوعی باشد که هرکدام خصوصیات مختص به خودشان را دارند. نخ‌هایی که در بهترین نوع این فرش‌ها به کار می‌روند، هیچ پرزرفتگی ندارند. برای خرید یک نمونه مناسب از فرش بهتر است به مواردی که عنوان شد به‌عنوان معیار درجه‌بندی فرش ماشینی توجه کنید تا درنهایت انتخاب بهتری داشته باشید.

بیشتر بخوانید: چه عواملی بر قیمت فرش تاثیر دارند؟