فرش ماشینی یا دستباف بخریم؟

 فرش‌ها از قدیم تا به حال از محبوب‌ترین کفپوش‌هایی بودند که مردم به خصوص ایرانی‌ها آن را برای خانه‌شان انتخاب می‌کردند. کمتر خانه‌ای را پیدا می کنید از که فرش‌های ماشینی یا دستباف برای دکوراسیون داخلی خانه‌اش استفاده نکرده‌ باشد. فرش‌ها جزء کالاهای اساسی در هر خانه یا حتی محل کار هستند که باعث می‌شوند دکوراسیون عمق و اصالت بیشتری پیدا کند. فرش‌ها روح اصلی خانه هستند و نمایی از هنر و تجلی نقش و رنگ را در خانه شما به ارمغان می‌آورند. اما زمانی که صحبت از خرید فرش می‌شود، با این چالش مواجه می‌شوید که فرش ماشینی بخریم یا دستباف که در این مقاله از فرش ملکشاه سعی کرده‌ایم ویژگی‌های هر کدام از این دو فرش را بیان کرده و به مقایسه آن‌ها بپردازیم تا ببینیم که برای هر کدام از شما با هر شرایطی کدام یکی از این فرش‌ها مناسب‌تر هستند.

برای اینکه بهتر بتوانید به این سوال پاسخ دهید، لازم است ویژگی‌های فرش ماشینی و ویژگی‌های فرش دستباف را بررسی کرده و هر کدام از آن‌ها را بشناسید.

ویژگی های فرش ماشینی

برای این که بتوانید تصمیم بگیرید که فرش ماشینی بخریم یا دستباف لازم است ویژگی‌های فرش ماشینی را بشناسید. فرش ماشینی با دستگاه‌های بافندگی و بدون دخالت دست بافته می‌شوند. به همین دلیل است که سرعت بافت این فرش‌ها خیلی بالاتر از فرش‌های ماشینی بوده و در مقابل قیمت آن‌ها بسیار کمتر است. در ادامه مهم‌ترین ویژگی‌های فرش‌های ماشینی را می‌خوانیم. مواد اولیه که در تولید فرش‌های ماشینی استفاده می‌شود، بسیار ارزان‌تر از الیاف طبیعی به کار رفته در بافت فرش‌های دستباف است. در مقایسه با فرش‌های دستباف قیمت تمام شده این فرش‌ها هم کمتر است.

اجرای طرح‌های متنوع در این فرش‌ها ساده‌تر است. کافی است طرح  نقشه فرش را به دستگاه‌های بافندگی بدهید یا در برخی از موارد دستگاه مخصوص را تهیه کنید و شروع به تولید انبوه فرش با طرح مورد نظرتان بکنید. به همین دلیل است که شما در بین فرش‌های ماشینی شاهد تنوع و طرح و نقش بیشتری هستید. ماندگاری فرش‌های ماشینی به نوع متریال استفاده شده در آن وابسته است. مواد مختلفی برای بافت این فرش‌ها استفاده می‌شود. در این بین موادی مانند پشم و اکریلیک طول عمر و دوام و ماندگاری بیشتری دارند و در صورتی که به درستی از فرش مراقبت شود، هر کدام از این فرش ها تا 30 سال هم طول عمر خواهند داشت. فرش ملکشاه یکی از برندهای معتبر در حوزه فرش ماشینی است که با استفاده از الیاف آکرولیک و بهترین دستگاه‌های بافندگی فرش‌هایی با کیفیت و با طرح‌های متنوع را ارائه می‌دهد. خرید فرش ماشینی نسبت به فرش دستباف مقرون‌ به‌صرفه‌تر خواهد بود؛ چراکه با پرداخت هزینه کم‌تری می‌توانید یک فرش با هر طرحی که می‌خواهید را تهیه کنید؛ فرش‌های ملکشاه با تنوعی که در نقشه‌های خود دارند، می‌توانند به راحتی نیاز شما را برآورده کنند.

یکی از معایب فرش ماشینی این است که با این که تنوع طرح و نقش در آن‌ها بیشتر است، اما در مقایسه با یک فرش دستباف شما شاهد رنگ‌های کمتری هستید. در شانه‌های مختلف فرش‌های ماشینی معمولا بین 8 تا 12 رنگ استفاده می‌شود. به یاد داشته باشید که هر چه خواب فرش بلندتر باشد، ماندگاری و دوام فرش هم بیشتر می‌شود.

ویژگی‌های فرش دستباف

در ادامه پاسخ به این سوال که فرش ماشینی بخریم یا دستباف به بررسی مزایا و معایب فرش دستباف رسیدیم. فرش دستباف یک ویژگی جالب دارد و آن هم این است که برخلاف سایر کالاها، هر چقدر از طول عمر آن بگذرد، ماندگاری آن بیشتر شده و فرش ارزش بیشتری پیدا می‌کند. در واقع فرش‌های دستباف هر چه پا بخورند، جلوه و درخشندگی بهتری پیدا می‌کنند و ارزش و قیمت آن‌ها هم بیشتر می‌شود. پس ارزش هنری این فرش ها خیلی بیشتر و بالاتر از فرش های ماشینی است.

این فرش‌ها چه از نزدیک و چه از دور جلوه متمایزی از فرش‌های ماشینی دارند و زیبای آن‌ها کاملا چشمگیر است. این ویژگی به این خاطر این که پرزهای این فرش مرغوبیت و انعطاف پذیری بالایی دارند. اگر پرزهای فرش خشن و نامرغوب باشند، فرش درخشندگی و نمای جالبی نخواهد داشت. از طرفی تمیز کردن فرش هم سخت‌تر می‌شود.

ماندگاری و عمر فرش‌های فرش‌های دستباف چند برابر فرش‌های دیگر است. سطح این فرش‌ها در تابستان خنک‌تر و در زمستان گرم‌تر می‌شود. این مورد به خاطر مواد و متریال طبیعی که در بافت این گونه فرش‌ها استفاده می‌شود، رخ می‌دهد.

معمولا در ابعاد قسمت بالا و پایین فرش دستباف چند سانتی متر اختلاف وجود دارد و این اختلاف هم به خاطر خطای انسانی است. ولی جالب است که خیلی از حجره‌داران و افراد خبره از همین خطا برای شناختن فرش‌های دستباف از فرش‌های ماشینی استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: مهم ترین تفاوت های فرش ماشینی و دستباف چیست؟ 

مقایسه فرش دستباف و ماشینی

شاید تشخیص تفاوت‌های فرش دستباف و ماشینی برای افراد غیر حرفه‌ای در یک نگاه کار ساده‌ای نباشد اما اگر چند سال در این زمینه کار کرده باشید، با یک نگاه هم متوجه تفاوت کار دست انسان و کار ماشین خواهید شد. با این حال برخی از نشانه‌ها هستند که با بررسی آن‌ها حتی افراد مبتدی هم می‌توانند فرش‌های دستباف و ماشینی را از هم تشخیص بدهند. در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم.

• دوخت

یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید در مقایسه فرش‌های ماشینی و دستباف انجام دهید این است که رنگ‌های پشت و روی فرش را مقایسه کنید. رنگ پشت‌وروی فرش‌های دستباف تفاوت زیادی ندارند اما رنگ پشت و روی فرش‌های ماشینی خیلی با هم متفاوت هستند. پشت این فرش‌ها کمرنگ‌تر است. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید، گره‌های پشت فرش است. گره‌های فرش ماشینی منظم و یکدست هستند اما این گره‌ها در فرش دستبافت کمی نامنظم و ناهمگون دیده می‌شوند.

• نقش و طرح

طرح‌های فرش دستباف معمولا شلوغ و متنوع است. اما این تنوع و شلوغی در فرش‌های ماشینی کمتر دیده می‌شود. اگر دکوراسیون خانه شما مدرن است، باید از طرح‌های ساده‌تر و ماشینی استفاده کنید؛ چرا که در دکوراسیون داخلی مدرن، تمایل بر سادگی و یکدست بودن، بیشتر حس می‌شود و معمولا شلوغی را برنمی تابد.

قیمت فرش دستباف

در بیشتر موارد قیمت فرش‌های دستباف خیلی بیشتر از فرش‌های ماشینی است. پس یکی از ساده‌تری راه‌های تشخیص این دو نوع فرش از هم همین مقوله قیمت است. البته قیمت نهایی فرش به موارد مختلفی مانند تعداد گره‌ها، نوع خامه و بافت، نوع مواد رنگ دهنده و غیره بستگی دارد.

معایب فرش دستباف

برای اینکه بتوانیم تصمیم بگیریم که فرش ماشینی بخریم یا دستباف بهتر است معایب و مزایای هر کدام از فرش‌ها را بشناسید.

از جمله معایب فرش دستباف  این است که برای بافت فرش‌های دستباف از الیاف طبیعی رنگ شده استفاده می‌شود. به همین خاطر است که شستن این فرش‌ها اصلا کار ساده‌ای نیست؛ چرا که ممکن است موقع آبکشی رنگ‌های این فرش‌ها با هم ترکیب شوند. این اتفاق زمانی آزاردهنده می‌شود که فرش شما قسمت‌های سفید زیادی در رنگ بندی‌اش داشته باشد. چرا که ممکن است بعد از شستشو فرش، دیگر این قسمت‌های سفید را نبینید!

وزن فرش دستباف به خاطر نوع الیاف به کار رفته در آن از فرش‌های ماشینی بیشتر است. اما این سنگین بودن موقع شست‌وشو فرش دو چندان می‌شود و همین مسئله جابه‌جا کردن فرش و شستن آن را دشوارتر می‌کند. فرش دستباف حاصل هنر و ذوق قالی‌بافان است. پس ممکن است خطای انسانی در آن دیده شود. مواردی مانند اشتباه انتخاب کردن نخ، نامتقارن بودن طرح‌ها و رنگ‌ها و ابعاد فرش و مواردی از این دست.

مزایا فرش دستباف

چرا فرش دستباف بهتر است؟ برای این که بفهمیم که فرش ماشینی بخریم یا دستباف  به این نکته توجه کنید که فرش‌های دستباف یک اثر هنری هستند که حاصل هنر دست یک انسان هستند. آثار هنری همیشه حس و انرژی مثبتی در خانه ایجاد می‌کنند و ارزش معنوی بالایی دارند. فرش‌های دستباف معمولا درخشندگی و جلوه زیبایی دارند که هیچ فرش ماشینی نمی‌تواند مشابه آن را داشته باشد. فرش‌های دستباف در اثر گذشت زمان و پا خوردن، زیبایی و جلوه بهتری پیدا می‌کنند.

بیشتر بخوانید: دلایل گران بودن فرش دستباف 

معایب فرش ماشینی

ماندگاری فرش‌های ماشینی خیلی کمتر از فرش‌های دستباف است. میانگین طول عمر مفید این فرش‌ها معمولا 15 سال است. هر چقدر که کیفیت فرش بالاتر برود و شما هم بهتر از آن مراقبت کنید، طول عمر فرش هم بیشتر می‌شود. هر چقدر عمر فرش ماشینی کمتر شود، اعتبار و قیمت آن هم کمتر می‌شود. این درحالی است که این مسئله درباره فرش‌های دستباف کاملا برعکس است. الیاف استفاده شده برای بافت فرش ماشینی ممکن است برای برخی از افراد باعث ایجاد حساست شود.

مزایای فرش ماشینی

پس از بررسی تفاوت و شباهت‌های فرش دستباف و ماشینی برای اینکه تصمیم بگیرید که فرش ماشینی بخریم یا دستباف باید بگوییم که فرش‌های ماشینی در بازه زمانی بسیار کمتر توسط دستگاه‌های بافندگی آماده می‌شوند. همین امر است که باعث می‌شود این فرش‌ها تنوع بیشتری داشته باشند. سرعت آماده شدن فرش‌های ماشینی باعث می‌شود حتی طرح‌ها و متدهای جدید خیلی زود جایش را در بین فرش‌های ماشینی پیدا می‌کند و در نتیجه این فرش‌ها با ترندهای بازار همگام‌تر هستند. فرش‌های ماشینی در مقایسه با فرش‌های دستباف قیمت مناسب‌تری دارند.